SAMENVATTING

Patiënten met moeilijk behandelbaar en ernstig astma hebben ondanks verschillende behandelingen vaak invaliderende symptomen, sterke beperkingen in het dagelijks functioneren, en een lage participatie in de maatschappij. Longrevalidatie kan een essentiële aanvullende behandeling zijn om enige kwaliteit van leven, zelfredzaamheid en sociale re-integratie terug te winnen, alsmede de exacerbatiefrequentie te kunnen mitigeren. Bij hooggebergtebehandeling wordt een longrevalidatieprogramma aangeboden op meer dan 1.500 meter boven zeeniveau. De laatste jaren is er veel discussie geweest over de effectiviteit van deze behandelmogelijkheden, waardoor de module Longrevalidatie en hooggebergtebehandeling later is toegevoegd aan de richtlijn Moeilijk behandelbaar en ernstig astma. In de module wordt de huidige stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van beide interventies bij de behandeling van moeilijk behandelbaar en ernstig astma in kaart gebracht. Dit artikel is een samenvatting van deze module.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2023;23(4):113–8)