Nieuw onderzoek legt verband tussen chronische darmontstekingen en de vaatwasmachine

juli 2023 Wetenschap Willem van Altena
Dishwasher tablet (detergent) in female hand on the dishwasher machine backdrop

Steeds vaker melden mensen zich bij de huisarts met chronische darmontstekingen, die worden veroorzaakt door een verhoogde doorlaatbaarheid van het darmepitheel. Over de oorzaak daarvan is niet veel bekend, maar Turkse onderzoekers denken misschien wel de hoofdschuldige ontdekt te hebben. De vaatwasser.

RNA-moleculen

Ogulur et al. hebben de gevolgen van een intensief gebruik van chemische schoonmaakmiddelen in vaatwassers onderzocht. Ze hebben de cytotoxiciteit en effecten op de barrièrefunctie, en het transcriptoom en de expressie van eiwitten in de epitheelcellen geanalyseerd. Het transcriptoom omvat alle RNA-moleculen in een cel, een populatie van cellen of een organisme, die in verband staan met de transcriptie.

Het bleek dat met name het spoelmiddel een hoge toxiciteit met zich meebracht, afhankelijk van hoe geconcentreerd het middel is. De wetenschappers stelden vast dat in gekweekte darmcellen en darmcellen op een chip afwijkingen van de epitheelbarrière te zien waren van de dunne darm en de dikke darm.

Bij analyse van de individuele componenten van het spoelmiddel is gebleken dat alcoholethoxylaten een sterk toxisch effect hadden en de barrière van het spijsverteringskanaal beschadigden. De Turkse wetenschappers stelden onder meer een toename van celdood vast bij de epitheelcellen, maar ook veranderingen in de communicatie tussen de cellen onderling, de celvermenigvuldiging en in de inflammatoire reacties.

Resten

Het blijkt dat ook na de afwas nog een grote hoeveelheid resten van schadelijke schoonmaakmiddelen op ‘schone’ vaat zat, zelfs in professionele vaatwassers. Die chemicaliën kunnen cytotoxische effecten hebben en de epitheelbarrière beschadigen. De wetenschappers stellen dat de spoelmiddelen in de hoeveelheid die in professionele vaatwassers worden gebruikt, meerdere bestanddelen en functies van de barrière van het spijsverteringskanaal kunnen aantasten, waaronder de expressie van genen die meespelen bij de overleving van de cellen, de epitheelbarrière, de cytokinesignalisatie en het celmetabolisme.

Cosmetica

Met name de alcoholethoxylaten, die in het spoedmiddel zitten, blijken verantwoordelijk te zijn voor de ontsteking van het epitheel en de beschadiging van de barrière van het spijsverteringskanaal. Dat doet denken aan de afwijkingen van de barrièrefunctie van de huid, vooral bij atopische dermatitis, die wordt aangetast door tal van cosmeticaproducten, zoals essentiële oliën.

Referentie

Ogulur I, Pat Y, Aydin T, Akdis M, Nadeau K, Akdis CA : Gut epithelial barrier damage caused by dishwasher detergents and rinse aids. J Allergy Clin Immunol., 2023 Feb;151(2):469-484. doi: 10.1016/j.jaci.2022.10.020.