Ziekenhuizen in Nederland en België bereiden zich voor op nieuwe regels voor medische drones

augustus 2022 Zorginnovatie Willem van Altena

In Antwerpen (België) is onlangs voor de eerste keer in Europa een drone boven stedelijk gebied ingezet om menselijk weefsel te transporteren van het ene naar het andere ziekenhuis. Het ging om een testvlucht tussen twee Antwerpse ziekenhuizen, ZNA Middelheim en GZA campus Augustinus. Vanaf 2023 verandert de Europese luchtvaartwetgeving, en vanaf dan willen de ziekenhuizen orgaan- en bloedtransport vaker inzetten.

Europese primeur

Transport per drone is niet alleen sneller en milieuvriendelijker dan transport over de weg, maar is ook goedkoper en heeft geen last van files. De testvlucht was een Europese primeur omdat voor de eerste keer boven de stad gevlogen mocht worden. Eerder waren er al testen geweest met dronevluchten boven dunbevolkt gebied, waarvoor veel minder strenge regels gelden. In de Europese Commissie wordt momenteel aan nieuwe Europabrede regels voor droneverkeer gewerkt, en de Antwerpse test is onderdeel van dat wetgevingsproces.

Taxi

De twee Antwerpse ziekenhuizen waartussen de drone vloog gaan vanaf 2024 fuseren tot Ziekenhuis aan de Stroom. In totaal gaat het daarbij om twee ziekenhuiskoepels met 13 locaties. Tussen al die locaties wordt veel weefsel, bloed, organen en medicatie uitgewisseld. In het laboratorium van ZNA Middelheim worden jaarlijks bijna 70.000 biopten geanalyseerd, en daarbij zitten ook 1200 diepgevroren stalen die zijn afgenomen tijdens een operatie en met grote spoed geanalyseerd moeten worden. Zo’n staal wordt dan vaak per taxi vervoerd. Uitgerekend is dat een transport per auto tussen twee locaties van het ZNA-ziekenhuis 21 minuten duurt als het verkeer soepel loopt, maar op de beruchte ringweg rond Antwerpen, waar momenteel werkzaamheden plaatsvinden, staan eigenlijk altijd files. Een drone vliegt daar gewoon overheen en heeft slechts 10 minuten nodig voor hetzelfde traject, en kost veel minder dan een taxi. De drones zullen naar verwachting 95% van de tijd kunnen vliegen, alleen bij strenge vorst en harde wind moeten ze aan de grond blijven.

Nederland

Ook in Nederland maken ziekenhuizen zich op om drones in te zetten. Vanaf medio 2023 zullen de eerste medische drones heen een weer gaan vliegen tussen de locaties van het Isala-ziekenhuis in Zwolle en Meppel. Ook daar zijn sinds 2021 al testvluchten gaande, weliswaar alleen nog over dunbevolkt gebied. Met de nieuwe Europese luchtvaartregels hoeft er vanaf komend jaar niet voor elke dronevlucht apart een vergunning geregeld te worden. Met de nieuwe regels hoeven drones ook niet langer in het zicht van de piloot te vliegen en mogen vluchten boven dichtbevolkte gebieden plaatsvinden. In Nederland zullen de drones gevlogen worden door de ANWB, die ook de traumahelikopters in ons land beheert. Vanuit het ANWB-kantoor in Den Haag zullen vanaf 2023 alle medische drones in Zwolle en Meppel, en later ook elders in het land, bestuurd worden.

Meer informatie

Lees een persbericht van de ZNA ziekenhuizen in Antwerpen

Lees een persbericht van Isala ziekenhuizen over de testvluchten tussen Zwolle en Meppel