Stress en angst gedurende COVID-19 pandemie was vaak trigger voor ongecontroleerde astma-aanvallen

mei 2022 Corona Willem van Altena
Corona Virus mutation covid-19 illustration with dark blue cell background

Mensen die gedurende de eerste maanden van de COVID-19 pandemie kampten met een hoge mate van stress en angst bleken vaker dan gemiddeld ook last te hebben van ongecontroleerde astma. Dat is de bevinding van een studie uit Chicago (V.S.) die onlangs is gepubliceerd in vakblad Annals of Allergy, Asthma & Immunology.

Hoofdauteur Kamal M. Eldeirawi, assistent hoogleraar in de epidemiologie aan het University of Illinois Chicago College of Nursing meent daarom dat zorgprofessionals oog voor de geestelijke gezondheid van astmapatiënten moeten hebben en hen zo nodig door moeten verwijzen naar specialisten.

Vragenlijsten

De onderzoekers baseerden hun bevindingen op vragenlijsten die waren ingevuld door 873 volwassenen met een astmadiagnose verspreid over de hele VS tot december 2020. Daarin werden vragen gesteld over de ervaringen van de patiënten gedurende de twee weken ervoor, en werd een astma controle test (ACT) uitgevoerd. Daarnaast werden zij bevraagd over hun zorgbehoefte en over hun ervaringen tijdens de pandemie.

De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 45 jaar, en 83% was vrouw. Verder was 80% blank en had 60% een grootstedelijke achtergrond, en 69% was hoog opgeleid. De pandemie had bij 14% van de deelnemers tot baanverlies geleid, en 21% had een verminderd inkomen.

In totaal 28% van de participanten was in quarantaine geweest, 13% met COVID-symptomen en 15% zonder. Verder meldde 25% van de ondervraagden dat zij COVID hadden gehad, of vermoedden dat dat het geval was, en was 2% van hen vanwege COVID-19 in het ziekenhuis opgenomen geweest.

Bijna 57% van de ondervraagden had een zelf gerapporteerde astma-aanval gedurende de pandemie. Bij 29% van de participanten was die aanval ernstig genoeg om medische hulp in te schakelen, en 43% rapporteerde een ongecontroleerde astma-aanval met een ACT score van 19 of lager.

Hoge stressniveaus

De meeste participanten gaven aan zich tijdens de pandemie grote zorgen te maken over zichzelf, hun naasten en vrienden. Het ging om een combinatie van angst voor COVID-19 en voor hun eigen fysieke en emotionele welzijn. Bijna 48% ervoer hoge stressniveaus, en bij mensen die lager opgeleid waren en geen eigen woning bezaten waren die vaak nog hoger.

Ook de participanten die in quarantaine waren geweest meldden hogere stressniveaus dan anderen. Dat gold ook voor degenen die COVID hadden doorgemaakt, of dat vermoedden, en voor mensen die met (vermoede) COVID-patiënten in contact waren geweest. Bij participanten met hoge stressniveaus waren ongecontroleerde astma-aanvallen twee keer zo waarschijnlijk als bij mensen met een lager stressniveau (OR = 2; 95% BI, 1,45-2,74).

Wanneer de onderzoekers de mensen onderverdeelden in vier blokken al naar gelang de ernst van hun stress en angst werd de relatie tussen stress en ongecontroleerde astma nog duidelijker. In het kwartiel met de laagste stress rapporteerde 28,83% van de mensen een astma-aanval. Dat liep op naar 36,44% in het tweede kwartiel, 40% in het derde, en 64,26% in het kwartiel met de hoogste stress en angst.

Inflammatoire reacties

De onderzoekers denken dat er een associatie is tussen acute stress en fysieke reacties van het zenuwstelsel, cortisolbalans en inflammatoire reacties bij mensen met astma. Mede om die reden pleiten de onderzoekers er bij beleidsmakers voor dat er meer aandacht komt voor psychische aspecten bij patiënten, en betere toegang tot psychosociale zorg.

Referentie

Eldeirawi KM, Nyenhuis SM, Huntington-Moskos L, Polivka BJ. Coronavirus disease 2019-related anxiety is associated with uncontrolled asthma in adults. Ann Allergy Asthma Immunol. 2022 Apr 22:S1081-1206(22)00308-8. doi: 10.1016/j.anai.2022.04.011. Epub ahead of print. PMID: 35470038; PMCID: PMC9033292.