RICHTLIJNEN EN PROTOCOLLEN

Astma bij kinderen en adolescenten: GINA-update 2018 en vergelijking met de Nederlandse richtlijnen

NTvAAKI - jaargang 18, nummer 4, november 2018

dr. B.E. van Ewijk

SAMENVATTING

GINA (‘Global INitiative for Asthma’) brengt jaarlijks een update van haar internationaal breed gedragen richtlijn uit: een praktische en waar mogelijk ‘evidence based’-aanpak van astma. De Nederlandse richtlijnen op het gebied van astma bij kinderen en jongeren tot 18 jaar dateren van enkele jaren geleden, waarbij een update voor komend jaar gepland is. In dit artikel wordt ingegaan op de meest recente update van de GINA-richtlijn 2018 met betrekking tot astma bij kinderen en jongeren tot 18 jaar en wordt een vergelijking gemaakt met de huidige Nederlandse richtlijnen voor deze leeftijdscategorie.

(Ned Tijdschr Allergie & Astma 2018;18:150-158)

Lees verder

GINA 2017-update; nieuwe ontwikkelingen, nieuwe kansen

NTvAAKI - jaargang 18, nummer 1, februari 2018

drs. S.A. van Nederveen-Bendien

SAMENVATTING

Astma is een veelvoorkomende chronische ziekte die in Nederland naar schatting bij 370.000 volwassen patiënten voorkomt. In 2017 is de nieuwe richtlijn van de Global INitiative for Asthma (GINA) uitgekomen. Deze richtlijn voorziet in een uitgebreid overzicht over de diagnostiek, behandeling en monitoring van astma. De ontwikkelingen op het gebied van astma blijven volop in beweging. Een update van deze richtlijn sluit daar goed bij aan. In dit artikel wordt een samenvatting van deze richtlijn gepresenteerd met het accent op de belangrijkste nieuwe inzichten en de plaats van deze richtlijn in de Nederlandse situatie.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE & ASTMA 2018;18:37-44)

Lees verder

Samenvatting richtlijn Werkgerelateerd astma

NTvAAKI - jaargang 17, nummer 4, november 2017

dr. A.C. de Boer , dr. J.M. Rooijackers

SAMENVATTING

De richtlijn Werkgerelateerd astma is ontwikkeld in het kader van een project waarin internationale richtlijnen worden gebruikt voor het efficiënt ontwikkelen van een richtlijn die geschikt is voor de Nederlandse praktijk. De richtlijn geeft aanbevelingen over de diagnostiek, behandeling en organisatie van zorg rondom de patiënt met werkgerelateerd astma. In dit artikel wordt een samenvatting van deze richtlijn gepresenteerd.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE & ASTMA 2017;17:168-174)

Lees verder

Samenvatting multidisciplinaire Nederlandse richtlijn contacteczeem

NTvAAKI - jaargang 16, nummer 2, mei 2016

M.M. Kleipool , prof. dr. T. Rustemeyer

Samenvatting

De Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) en de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) hebben in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) in 2013 een multidisciplinaire richtlijn opgesteld met aanbevelingen ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering bij patiënten met contacteczeem.1 De richtlijn geeft aanbevelingen over begeleiding en behandeling van deze patiënten. Daarnaast wordt er aandacht geschonken aan de psychosociale zorg en patiëntenvoorlichting bij contacteczeem. In dit artikel wordt een samenvatting van deze richtlijn gepresenteerd.

(Ned Tijdschr Allergie & Astma 2016;16:55-59)

Lees verder

Nederlandse richtlijn Voedselprovocatie

NTvAAKI - jaargang 16, nummer 1, februari 2016

M.S. van Maaren

Samenvatting

De diagnose voedselallergie kan zonder provocatie alleen gesteld worden in geval van een acute allergische reactie minder dan één jaar voor presentatie op een duidelijk identificeerbaar allergeen voedingsmiddel in combinatie met sensibilisatie voor dat voedingsmiddel. In alle andere gevallen is de voedselprovocatietest de enige test die met voldoende zekerheid een allergie kan aantonen of uitsluiten. Hoewel de dubbelblinde placebogecontroleerde voedselprovocatie (DBPGVP) de gouden standaard is, komen fout-positieve en fout-negatieve uitkomsten voor. Het percentage ongewenste positieve uitkomsten is niet bekend, omdat de uitkomsten van de DBPGVP niet kunnen worden vergeleken met een nog betrouwbaardere test.

Het is belangrijk om indien mogelijk dubbelblind te provoceren, met gevalideerde recepten en veilige provocatieschema’s om de kans op ongewenste fout-positieve en fout-negatieve uitkomsten en de kans op ernstig reageren tijdens provocatie zo klein mogelijk te maken. De nationale richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie beschrijft wanneer voedselprovocaties geïndiceerd en gecontraïndiceerd zijn, hoe de voedselprovocatie het best uitgevoerd kan worden en hoe patiënten na de provocatie het best begeleid en ondersteund kunnen worden.

(Ned Tijdschr Allergie & Astma 2016;16:24-30)

Lees verder

Richtlijn constitutioneel eczeemsystemische therapie, dermatocorticosteroïden in de zwangerschap en patiëntenvoorlichting

NTvAAKI - jaargang 15, nummer 4, september 2015

D. Dittmar , dr. M.L.A. Schuttelaar

Samenvatting

Recent is de richtlijn voor constitutioneel eczeem herzien. In dit artikel worden drie belangrijke veranderingen besproken. Indien constitutioneel eczeem niet goed reageert op lokale therapie moet systemische therapie worden overwogen. Ciclosporine-A is het middel van eerste keus. Er wordt aanbevolen om met een hoge dosis (5 mg/kg per dag) te starten om remissie te induceren waarna afgebouwd kan worden naar een lagere onderhoudsdosis (2,5-3 mg/kg per dag). Bij contra-indicaties, bijwerkingen of onvoldoende effectiviteit kan gekozen worden voor azathioprine, methotrexaat of mycofenolaat motefil/ mycofenolzuur als alternatief. Er zijn nieuwe studies gedaan naar de veiligheid van lokale corticosteroïden tijdens de zwangerschap. Bij potente tot zeer potente lokale corticosteroïden is er gevaar op intra-uteriene groeivertraging. Klasse 1 en 2 lokale corticosteroïden zijn veilig bij zwangeren. Voorlichting en begeleiding van patiënten met constitutioneel eczeem door een verpleegkundige via consulten of e-health zijn effectief en kunnen kosten besparen.

(Ned Tijdschr Allergie & Astma 2015;15:119-123)

Lees verder

Nieuwe richtlijnen voor de diagnostiek en behandeling van astma bij kinderen in de tweede lijn

NTvAAKI - jaargang 15, nummer 1, februari 2015

dr. E.J. van de Griendt , M.K. Tuut , prof. dr. P. Bindels

Samenvatting

Recent is de Richtlijn Astma bij kinderen geactualiseerd. Deze nieuwe NVK-richtlijn is gebaseerd op de richtlijn van de British Thoracic Society en aangevuld naar aanleiding van een knelpuntenanalyse voor de Nederlandse situatie, waarbij de richtlijn ook methodologisch is geactualiseerd volgens de laatste stand der wetenschap. Er is een diagnostiekschema ontwikkeld dat ook toepasbaar is voor jongere kinderen met klachten van piepen en hoesten. De plaats van screening op sensibilisatie voor inhalatieallergenen wordt beschreven, alsmede een overzicht van niet-medicamenteuze interventies en een geactualiseerd uniform behandelschema. Centraal in de behandeling staat het begrip astmacontrole. Monitoring, astma bij adolescenten, en moeilijk behandelbaar astma worden apart besproken in de geactualiseerde richtlijn, en ook worden tips en adviezen gegeven op het gebied van zelfmanagement en astma-educatie. De NVK-richtlijn is afgestemd op de NHG-Standaard Astma bij kinderen en de Zorgstandaard Astma bij kinderen en jongeren. Tevens is de Richtlijn Acuut astma geïncorporeerd in deze richtlijn.

(Ned Tijdschr Allergie & Astma 2015;15:15-21)

Lees verder